Advies van de diëtist

Hoe blijf je eten als je eten naar modder of karton smaakt? “Niet veel mensen zullen ooit karton gegeten hebben, toch snappen we allemaal hoe vies dat moet zijn”, vertelt Marlies Lagendijk, diëtist.

Marlies is bijna 5 jaar betrokken bij HollandPTC en werkt daarnaast ook in het LUMC op de afdeling radiotherapie. “Mensen zeggen dan wel eens, jeetje, de hele dag met mensen met kanker. Maar ik vind het iets moois hebben, ik zie mensen bij de start van hun bestraling, begeleid ze een periode tijdens een intensieve behandeling en dan komt er ook een moment om de begeleiding af te sluiten omdat het weer goed gaat en mijn zorg niet meer nodig is.”

Advies aan patiënt
“Bij HollandPTC begeleid ik alle patiënten die zorg van een diëtist nodig hebben, op indicatie dus. In de praktijk zijn dit vooral mensen met hoofdhalskanker en hersentumoren. Met de patiënt en vaak ook een partner, bespreek ik wat hij nu eet en hoe zijn voedingstoestand is. Hiervoor doe ik een aantal metingen, onder andere de knijpkracht en lichaamssamenstelling. Ik kijk ook altijd naar de eiwitinname, want als je ziek bent en ook tijdens herstel, heb je meer eiwit nodig. Verder geef ik advies, over producten die iemand extra kan nemen en welke voedingsmiddelen hij misschien beter kan vervangen. Dat is heel praktisch en draait om wat mensen (kunnen) eten en lekker vinden. Iemand die van zoet houdt en moeite heeft met het warme eten, kan bijvoorbeeld stoofpeertjes erbij proberen. Ik verwijs ook vaak naar Smaak bij kanker, een website met informatie over veranderde smaak, tips en recepten.”

Blij met kunstvoeding
In de loop van behandeling krijgen vooral hoofd-halsoncologiepatiënten verschillende bijwerkingen zoals pijn bij het slikken, een hele droge mond of juist zoveel taai speeksel dat ze daar misselijk van worden. Ook verlies van smaak en/of smaakverandering komt vaak voor. “Dan blijven eten is echt ontzettend moeilijk. Eten terwijl het vies is, plakt in je mond of juist zo droog is dat je het bijna niet doorgeslikt krijgt en je weet dat het heel belangrijk is om voldoende te blijven eten. De impact van de psychosociale gevolgen van het niet kunnen eten kan voor zowel de patiënt als de naasten erg groot zijn. Mensen die van te voren het idee hadden nooit aan kunstvoeding te willen, kunnen op een gegeven moment zo opgelucht zijn dat die strijd met eten even kan stoppen.”

Als een patiënt zijn laatste bestraling heeft gehad, is de zorg van Marlies nog niet voorbij. “De bestraling werkt zeker de eerste weken erna nog door. Ook dan zie of spreek ik de patiënt dus nog. Als iemand 7 weken bestraald is, kost het herstel meestal nog 7 weken, en vaak nog wat extra’s.”

Diëtist zal blijven
Hoe Marlies de toekomst ziet? “Er zijn in de loop van de tijd veranderingen gekomen in de dieetadvisering, zo is de diëtist bijvoorbeeld veel meer metingen gaan doen om de voedingstoestand te bepalen. Door de Corona-pandemie waren meer consulten telefonisch. Ik zie mensen het liefst regelmatig fysiek, dan zie ik echt hoe het met iemand gaat. Ik geloof ook dat de diëtist zal blijven: we blijven eten, helaas zullen we ook ziek blijven worden.

Dag van de diëtist
De Nederlandse Vereniging van Diëtisten organiseert elk jaar op 19 september de dag van de diëtist. Dit jaar laten wij zien wat een diëtist betekent voor onze patiënten die protonentherapie krijgen.